Η Σάμος ή Κάτω Βαθύ: Πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού, αποτελεί τον μεγαλύτερο οικισμό του. Γραφική και αμφιθεατρικά χτισμένη, έχει διατηρήσει τον παραδοσιακό χαρακτήρα της ενώ η όμορφη προκυμαία και τα νεοκλασικά της κτίρια μαρτυρούν την αφθονία και την ακμή άλλων εποχών. Ιδανική για ν’ απολαύσετε καλό φαγητό και απογευματινές βόλτες. Μην παραλείψετε μια βόλτα στο Άνω Βαθύ, τον παλιό και παραδοσιακό οικισμό της πόλης, αλλά και μια επίσκεψη στο Μοναστήρι Ζωοδόχου Πηγής στο βουνό Ραμπαηδόνι για να θαυμάσετε τη μοναδική θέα στα στενά της Μύκαλης και στα παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και το υπέροχο τέμπλο της εκκλησίας,
Το Καρλόβασι: Μια μεγάλη, αν και αραιοκατοικημένη κωμόπολη, η συμπρωτεύουσα του νησιού, βρίσκεται 32 χλμ δυτικά από τη Σάμο. Γραφικός και απλόχωρος οικισμός, αποτελείται από πέντε οικισμούς που σήμερα πια έχουν ενωθεί, το Παλιό, το Μεσσαίο και το Νέο Καρλόβασι, το Λιμάνι και τον Όρμο που προτιμά η νεολαία. Χαρακτηρίζεται από τα ερείπια των παλιών εργοστασίων βυρσοδεψίας που μέχρι τα προπολεμικά χρόνια έφερναν πλούτο στο νησί. Αξίζει μια βόλτα στα πέτρινα καλντερίμια στο Παλιό Καρλόβασι, αλλά και μια επίσκεψη στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία που βρίσκεται 3 χλμ νότια της πόλης σε υψόμετρο 200 μέτρων.
Το Πυθαγόρειο: Ένα όμορφο χωριό, χτισμένο αμφιθεατρικά γύρω από το παλιό λιμάνι στα νότια του νησιού, ονομάστηκε Πυθαγόρειο το 1955 προς τιμή του μεγάλου μαθηματικού και φιλοσόφου Πυθαγόρα που γεννήθηκε στη Σάμο. Σήμερα γραφικά δρομάκια του μπορείτε ν’ απολαύσετε χαλαρές βόλτες. Παράλληλα να δείτε τα ερείπια και τις πολεμίστρες από τα τείχη που προστάτευαν την πόλη, τα ερείπια των ανακτόρων του τυράννου Πολυκράτη, το κάστρο του Λυκούργου Λογοθέτη, πρωτεργάτη της επανάστασης του νησιού και τα ρωμαϊκά λουτρά.
Ευπαλίνειο Όρυγμα: Το αρχαίο υδραγωγείο τις Σάμου, έργο του 6ου π.Χ. αιώνα, είναι ένα πραγματικό τεχνολογικό θαύμα για την εποχή του! Πρόκειται για σήραγγα μήκους 1.046 μέτρων που ανοίχθηκε σε βάθος 80 μέτρων από τις δύο πλευρές του βουνού προκειμένου να διοχετεύσει τα νερά του βόρειου τμήματος του νησιού στον άνυδρο νότο. Οι εργασίες ξεκίνησαν ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές και τα δύο συνεργεία κατάφεραν να συναντηθούν στην καρδιά του βουνού έχοντας μόλις 5 μέτρα απόκλιση.
Αρχαιολογικό Μουσείο Σάμου: Το δεύτερο πλουσιότερο αρχαιολογικό μουσείο στην Ελλάδα, βρίσκεται στο Βαθύ και φιλοξενεί εξαίσια ευρήματα κεραμικής, μικροτεχνίας και νομίσματα από τους αρχαϊκούς χρόνους ως την ύστερη αρχαιότητα. Στη Γλυπτοθήκη του μουσείου ξεχωρίζει ο επιβλητικός Κούρος (580 π.Χ.) ύψους 5,5 μέτρων, από τα σημαντικότερα ευρήματα της αρχαϊκής ελληνικής γλυπτικής.
Ηραίο: Κοντά στο Πυθαγόρειο επισκεφθείτε το ναό της Ήρας, ένα από τα ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομίας της ΟΥΝΕΣΚΟ. Ο ναός χτίστηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ήταν ο μεγαλύτερος στην Ελλάδα. Αποτελούνταν από 155 κίονες ιωνικού ρυθμού, αλλά σήμερα σώζεται μόνο ένας. Μέρος του συμπλέγματος του ναού είναι και η Ιερά Οδός, στρωμένη με πέτρα, η οποία οδηγούσε στην τότε πρωτεύουσα της Σάμου, το σημερινό Πυθαγόρειο.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αιγαίου: Βρίσκεται στο χωριό Μυτιληνιοί και περιέχει μεταξύ πολλών εκθεμάτων απολιθώματα οστών, ηλικίας 3,5 έως 7 εκατομμυρίων ετών, σπάνια πετρώματα και μεγάλη συλλογή δειγμάτων της χλωρίδας της Σάμου και του Αιγαίου. Εκεί θα δείτε και το πραγματικό… «Καπλάνι της Βιτρίνας» που ενέπνευσε το ομώνυμο μυθιστόρημά της η Αλκη Ζέη. Πρόκειται για ένα αιλουροειδές που πέρασε στη Σάμο από την ακτή της Μικράς Ασίας πριν από 150 χρόνια.
Πληροφορίες: www.nhma.gr.
Παραλίες: Σε ένα μεγάλο νησί όπως η Σάμος είναι φυσικό να υπάρχουν δεκάδες παραλίες που φημίζονται για την ομορφιά τους και τα καθαρά νερά τους. Οργανωμένες παραλίες με ταβερνάκια και beach bars είναι ο Γκάγκος κοντά στο Βαθύ, τα Λεμονάκια, η Τσαμπού, και η εντυπωσιακή Τσαμαδού κοντά στο Κοκκάρι, η Ψιλή Άμμος, το Ηραίο και το Πυθαγόρειο. Για πολλούς η ωραιότερη παραλία του νησιού είναι το Ποτοκάκι, μόλις 1 χλμ από το Πυθαγόρειο, μια τεράστια βοτσαλωτή ακτή με ήρεμα πεντακάθαρα νερά, εντυπωσιάζει με τη γειτνίασή της με τον αεροδιάδρομο του νησιού όπου μπορείτε να χαζέψετε τις απογειώσεις και προσγειώσεις των αεροσκαφών. Πιο ήρεμες είναι η Κέρβελη με σκιερά αρμυρίκια, ο Λιμνιώνας, η Μουρτιά και το Κλίμα. Στο Καρλόβασι, η πιο αγαπημένη παραλία είναι το Ποτάμι, ενώ μετά από μισή ώρα πεζοπορία μπορείτε να φτάσετε στις εντυπωσιακές και ερημικές αμμουδιές Μικρό και Μεγάλο Σεϊτάνι όπου βρίσκει καταφύγιο η μεσογειακή φώκια. Η περιοχή που είναι όλη προστατευόμενη από το πρόγραμμα Natura 2000.
Καταρράκτες: Η παραλία Ποτάμι βρίσκεται κοντά στο Καρλόβασι και είναι μια εξαιρετική πρόταση για κολύμπι. Ωστόσο αυτό που καθιστά την παραλία μοναδική είναι το ποταμάκι που χύνεται στη θάλασσα το οποίο μπορείτε να εξερευνήσετε ακολουθώντας το μονοπάτι που πάει παράλληλα με την κοίτη του. Προχωρώντας λίγο πιο μέσα στο δάσος θα δείτε τον πρώτο καταρράκτη και πιθανότατα διάφορους ενθουσιώδεις επισκέπτες που απολαμβάνουν τα δροσερά νερά της φυσικής πισίνας. Μιμηθείτε τους! Εξάλλου για να μπορέσετε να εξερευνήσετε τη ρεματιά και να δείτε και τους υπόλοιπους καταρράχτες, θα πρέπει σε πολλά σημεία να μπείτε μέσα στο νερό!